|
Nam pla
invasion
Thai
cuisine in the limelight at German food fair [1]
Story by Jean-Baptiste
Piggin
|
น้ำปลารุกเข้ายุโรป
อาหารไทยเป็นจุดสนใจ
ในงานฟูดแฟร์ที่เยอรมัน [๑]
เรื่องโดย ชอง-บัปติส พิกกิน
|
¿
คำว่า invasion นั้นดิฉันไม่เลือกแปลว่า
บุกหรือโจมตี เพราะสองคำหลังแฝงความหมายของความประสงค์ร้ายมากกว่าดี ส่วน รุก เป็นคำที่ให้น้ำหนักและนัยที่เหมาะกว่า
|
1
|
Thai
seafood, fruit and cuisine are in the limelight at the current Anuga trade fair in Germany as part of Bangkok's efforts
to expand food export.
|
อาหารทะเล
ผลไม้ และอาหารไทย
เป็นจุดเด่นในงานแสดงสินค้าที่
อานุกาประเทศเยอรมนี การเข้า
ร่วมนี้เป็นกิจกรรมหนึ่งของกรุงเทพ
มหานครฯที่พยายามขยายการ
ส่งออกด้านอาหาร
|
¿
เรามาเริ่มด้วยสำนวนฝรั่งในย่อหน้าแรก ... as part of
Bangkok's efforts to expand food export.ที่เรามักเห็นมีการแปลกันบ่อยๆว่า
"...เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามของกรุงเทพในอัน
ที่จะขยายการส่งออกของอาหาร..." ถ้าจะปรับให้สวยก็น่าจะได้ว่า
...ซึ่งเป็นกิจกรรมหนึ่งของกรุงเทพ
มหานครฯที่พยายามขยายการส่งออกอาหาร
|
2
|
Commerce
Minister Krirkkrai Jirapaet,
who was at the opening of the five-day fair on Saturday, noted that food made
up only slightly less than 10% of all Thai exports.
|
เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา
นายเกริกเกียรติ
จีระแพทย์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง
พาณิชย์ซึ่งไปร่วมในพิธีเปิดงานแสดง
สินค้าที่จัดขึ้นเป็นเวลาห้าวันครั้งนี้
กล่าวว่า อาหารเป็นสินค้าที่ประเทศ
ไทยส่งออกได้เกือบจะร้อยละสิบของ
สินค้าออกทั้งหมด
|
¿
...food made up only slightly less than 10% of all Thai exports. เราอาจแปลได้ถึงสามสำนวนดังนี้ค่ะ
1 .เราส่งอาหารออกได้น้อยกว่าร้อยละสิบของสินค้าออกทั้งหมดเพียงเล็กน้อย
2. อาหารเป็นสินค้าที่เราส่งออกได้เกือบจะร้อยละสิบของสินค้าออกทั้งหมด
3. สินค้าออกของเราเป็นอาหารเกือบร้อยละสิบ
ถ้าพิจารณาให้ดี
คุณผู้อ่านคงเห็นว่าสำนวนแรกนั้นเข้าใจยากและยังเริ่มด้วยนัยของความรู้สึกในเชิงลบ
อยู่หน่อยๆ เพราะคำว่าน้อยกว่า
ซึ่งขัดกับนัยของต้นฉบับเป็นการส่งสัญญาณของความรู้สึกในเชิงบวก
ทำให้สู้อีกสองสำนวนไม่ได้ ถ้าจะปรับก็ควรเป็น... เราส่งอาหารออกได้เกือบจะร้อยละสิบของสินค้าออก
ทั้งหมด และถ้าจะให้จุดเน้นอยู่ที่อาหารก็ปรับได้อีกว่า
...อาหารเป็นสินค้าที่เราส่งออกได้เกือบจะร้อย
ละสิบของสินค้าออกทั้งหมด ซึ่งเป็นสำนวนที่สองนั้นเอง
ส่วนสำนวนที่สามนั้นก็ดีค่ะแต่ไม่เหมาะที่จะใช้ในบริบทนี้เพราะจุดเน้นของประโยคอยู่ที่สินค้าออกแทน
ที่จะเป็นอาหารเหมือนประโยคที่สอง
|
3
|
Thailand
is this year's "partner country" at Anuga,
a status that was awarded for the first time by the Cologne Fair company,
which also set up Thaifex, a food trade fair in
Bangkok.
|
ในงานแสดงสินค้าที่อานุกาปีนี้
ประเทศ
ไทยอยู่ในฐานะเป็น "เจ้าภาพร่วม"ซึ่ง
เป็นฐานะที่ บริษัทโคล์น แฟร์ คอมปานี
เพิ่งจะจัดมอบขึ้นเป็นครั้งแรก และ
บริษัทนี้ได้มาจัดงานไทยเฟกซ์ ซึ่ง
เป็นงานแสดงสินค้าด้านอาหารที่
กรุงเทพด้วย
|
มีคำที่ทำให้ดิฉันรู้สึกลำบากใจในการเลือกคำแปลอยู่คำหนึ่ง
คือคำว่า "partner
country"
ซึ่งได้แปล
ไว้ว่า "เจ้าภาพร่วม" โดยไม่ใส่
"ประเทศ" เนื่องจากเห็นว่าในภาษาไทย ถ้าพูดว่า "ประเทศเจ้าภาพร่วม"
น่าจะหมายถึงทั้งสองฝ่ายมีสถานะเป็นประเทศด้วยกัน แม้ว่าผู้เขียนจะใส่เครื่องหมายอัญประกาศไว้
คล้ายๆ เป็นการบอกว่า ประมาณว่าอย่างนั้น ซึ่งถ้าหากไม่มีทางเลี่ยงดิฉันก็จะวงเล็บภาษาอังกฤษไว้ให้
เพื่อความเข้าใจของผู้อ่าน
|
4
|
Anuga food buyers need
little convincing about the virtues of Thai-style food. Thai cuisine's
special appeal to Westerners is that it is tasty without being fattening.
|
สำหรับผู้ซื้อที่มาอานุกานั้น
ไม่จำเป็น
ต้องพูดกันมากในเรื่องคุณสมบัติของ
อาหารแบบไทยๆ ความพิเศษของ
อาหารไทยที่ทำให้ชาวตะวันตกติดใจ
ก็คือเป็นอาหารที่มีรสอร่อยโดยไม่ทำ
ให้อ้วน
|
¿
Anuga food buyers ควรแปลว่าผู้ซื้อที่มาอานุกา
เพราะอานุกาเป็นสถานที่จัดนิทรรศการอาหาร
ซึ่งเป็นงานที่ผู้ซื้อเดินทางมาเพื่อจะพบกับผู้ขาย จึงไม่ใช่ผู้ซื้อ(ที่อยู่)ที่อานุกา
|
5
|
Thai
cooks use soya, peanut and sesame oil instead of animal fats and perk up soups
and sauces with coconut milk instead of fatty cream. One food lover said,
"Meat and fish are in accompaniment to rice there, not the other way
round."
|
พ่อครัวแม่ครัวไทยใช้น้ำมันถั่วเหลือง
น้ำมันถั่ว และน้ำมันงาแทนน้ำมันที่
ได้จากสัตว์ และเพิ่มรสชาติของแกง
และเครื่องจิ้มต่างๆด้วยกะทิ แทนที่
จะเป็นครีมที่มันย่อง คนที่ชื่นชอบ
อาหารอย่างยิ่งคนหนึ่งบอกว่า "คน
ไทยนั้นกินเนื้อสัตว์กับปลาเป็นกับ
ข้าว ไม่ใช่กินเนื้อสัตว์โดยมีข้าวเป็น
ของเคียง"
|
ประโยคว่า
Meat
and fish are in accompaniment to rice there, not the other way
round
นั้น การแปลประโยคนี้ตรงๆว่า...เนื้อสัตว์กับปลาเป็นสิ่งที่กินร่วมกับข้าว
ไม่ใช่กินข้าวร่วมกับ
เนื้อสัตว์ ความหมายจะไม่ชัดเจนเท่ากับปรับว่า ...ในอาหารไทยนั้นกินเนื้อสัตว์กับปลาเป็นกับข้าว
ไม่ใช่กินเนื้อสัตว์โดยมีข้าวเป็นของเคียง ที่อ่านแล้วเข้าใจได้ง่ายกว่าตามทัศนะแบบไทยๆ
|
6
|
Sales
director Thitiya Nithipitigan
is in Cologne promoting a unique ingredient in Thai cuisine, nam pla, or fish sauce, which
is made by fermenting raw fish for 12-18 months in salt to extract flavor.
The sauce perks up the bland taste of rice. "We use it as commonly as
the West uses salt," she said. – dpa
|
ธิติยา
นิธิปิติกานต์ ผู้จัดการฝ่ายขาย
อยู่ในช่วงการแนะนำน้ำปลาให้เป็น
ที่รู้จักในเมืองโคล์น น้ำปลาเป็นเครื่อง
ปรุงในอาหารไทยที่ไม่มีในอาหารของ
ชาติอื่น ได้มาจากการหมักปลาดิบด้วย
เกลือเป็นเวลา 12-18 เดือนเพื่อให้ได้
รสชาติ น้ำปลาเป็นเครื่องชูรสให้ข้าว
ซึ่งมีรสจืด เธอบอกว่า "เราใช้น้ำปลา
กันมากเท่าๆกับที่ทางตะวันตกใช้
เกลือค่ะ" – สำนักข่าวดีพีเอ
|
คำว่า
unique ซึ่งมีความหมายว่า
โดดเด่น พิเศษ ไม่มีใครเหมือน ดิฉันคิดว่าความหมายสุดท้ายน่าจะดี
ที่สุดแต่จะแปลตรงๆ ว่า น้ำปลาเป็นเครื่องปรุงที่ไม่มีใครเหมือน
ก็อาจสื่อ ได้ว่าน้ำปลาเป็นของประหลาด
จึงต้องปรับสำนวนเป็นว่า ...น้ำปลาเป็นเครื่องปรุงที่ใช้ในอาหารไทยที่ไม่มีในอาหารของชาติอื่น
|
7
|
Paijit Navakijthavornkul,
a Bangkok trader, is at his third Anuga fair with
tinned produce from eastern Thailand, including sun-ripened tomatoes.
|
นายไพจิตร
นวกิจถาวรกุล ผู้ค้าจากกรุงเทพฯมาอานุกาเป็นครั้งที่สามแล้ว สินค้าของเขาคืออาหารกระป๋องจากภาคตะวันออกของไทย
ซึ่งหนึ่งในนั้นเป็นมะเขือเทศที่สุกตามธรรมชาติ
|
¿
Bangkok trader ก็ไม่ได้ใช้ว่า นักธุรกิจ เพราะเห็นว่ามีความหมายไม่เฉพาะเจาะจงเหมือนผู้ค้า
ซึ่งทำหน้าที่แค่ซื้อขายสินค้าตามความนัยของเรื่อง และไม่ใช้ว่าชาวกรุงเทพ เพราะในสถานการณ์ของงานแสดงสินค้าจากต่างประเทศ
ผู้เขียนน่าจะมุ่งสนใจเรื่องสถานที่มา มากกว่าถิ่นเกิดหรือถิ่นที่อยู่ของบุคคล
|
8
|
"It's
the most effective place to do business," he said of the fair, which is held
every two years and brings together all the main people in the world food
trade.
|
เขาพูดถึงงานแสดงสินค้านี้ว่า
"ที่นี่เป็นที่ๆ ทำธุรกิจได้ดีที่สุดครับ" งานนี้จัดขึ้นทุกสองปี
และมีบุคคลสำคัญๆ ในโลกธุรกิจอาหารทุกคนมาชุมนุมกัน
|
¿
effective ดิฉันไม่ได้แปลว่ามีประสิทธิภาพ เพราะในภาษาไทยคำนี้ไม่นำมาขยายสถานที่
แต่จะใช้กับกริยามากกว่า (แม้จะไม่มีคำกริยาให้เห็นชัดเจน)
เช่นทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ โรงเรียนนี้มีประสิทธิภาพ (หมายถึงการดำเนินงาน)
เครื่องจักรนี้มีประสิทธิภาพ (หมายถึงการทำงาน)
แต่ไม่ใช้ว่าสนามกีฬานี้มีประสิทธิภาพ บ้านนี้มีประสิทธิภาพ
|
9
|
Senior
buyers for a top German food retailer rattled off all the products they
source from Thailand: jasmine rice, tinned coconut milk, chili sauce, fresh
fruit and much more.
|
พวกผู้ซื้อระดับอาวุโสของบริษัทค้าปลีกอาหารชั้นนำแห่งหนึ่งของเยอรมันบอกรายการสินค้าที่สั่งซื้อจากประเทศไทยออกมาได้โดยไม่ต้องเสียเวลาคิด
มีทั้งข้าวหอมมะลิ กะทิกระป๋อง ซอสพริก ผลไม้สด และอื่นๆอีกมาก
|
¿
rattled off หมายถึงพูดหรือเขียนอย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องเสียเวลานึก
แสดงให้เห็นว่าสั่งซื้ออยู่เป็นประจำ ดิฉันจึงไม่คิดว่า fresh fruit
ในที่นี้หมายถึงผลไม้สดในงานแสดงสินค้านี้ (ซึ่งไม่ควรมีเพราะงานแสดงสินค้าอานุกานี้มีแต่พวกอาหารที่ผ่านกรรมวิธีถนอมอาหาร
ถ้าเป็นผลไม้น่าจะเป็นผลไม้แช่แข็งค่ะ) แต่เป็นผลไม้สดทั่วๆ ไปที่เขาสั่งซื้อเป็นประจำ
|
10
|
China,
they noted, is a fast-growing fresh-produce exporter, too. But the two
countries have different harvesting time.
|
พวกเขาบอกว่า
ธุรกิจส่งออกพืชผักของประเทศจีนก็โตเร็วมากเช่นกัน แต่ทั้งสองประเทศมีช่วงเวลาเก็บเกี่ยวที่ไม่ตรงกัน
|
¿
fresh-produce คราวนี้ไม่ได้หมายถึงอาหารผ่านกรรมวิธีเหมือนย่อหน้าที่แล้ว
เพราะจากข้อความที่พูดถึงการเก็บเกี่ยวผู้พูดน่าจะหมายถึงพืชผลโดยรวม
|
11
|
Trade
officials say Thailand has been a successful exporter thanks to its care over
hygiene, advanced technology in food factories and attention to standards with
a "Q-for-quality" branding campaign on its exports.
|
ส่วนผู้จัดงานแสดงสินค้ากล่าวว่าประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกประเทศหนึ่งที่ประสบความสำเร็จ
เนื่องจากการเอาใจใส่ในเรื่องสุขอนามัย การใช้เทคโนโลยีชั้นสูงในโรงงานผลิตอาหาร
และการให้ความสำคัญเรื่องมาตรฐานโดยการรณรงค์ติดเครื่องหมาย " Q เพื่อคุณภาพ"
ไว้บนสินค้าออกของไทย
|
¿
thanks to มีความหมายว่าเป็นเหตุทำให้เกิด
ผลที่ตามมาอาจดีหรือไม่ดีก็ได้ เช่น Now I'm late for work thanks to
you. ดิฉันจึงไม่ใช้ว่า ต้องขอบคุณ... Q-for-quality
ก็ไม่ได้แปลตรงๆ ว่า คิวเพื่อคุณภาพ
แต่เขียนทับศัพท์เพื่อเอาเสียงเดิมไว้ เพราะตัวอักษรนี้ในความหมายถึงคุณภาพก็เป็นที่ทราบและใช้กันทั่วไปในโลกธุรกิจแล้วค่ะ
|
12
|
|
|
¿
halal-certified foods that are free of
any ingredients นั้นดิฉันไม่ได้ใช้ว่า ...อาหารที่ได้รับการรับรองด้วยตราฮาลาลซึ่งปลอดจากเครื่องปรุงใดๆ ... ซึ่งเป็นการเรียงลำดับความตามแบบโครงสร้างภาษาอังกฤษที่มี
relative clause (that are free…) ขยายคำนาม foods
เพราะเมื่อเขียนเป็นภาษาไทย ส่วนขยาย ...ซึ่งปลอดจาก...กลายเป็นมาอยู่ชิดกับคำว่า
ฮาลาล จึงอาจมีความหมายเป็นสองนัยว่า อาหารปลอดสาร หรือ ตราฮาลาลปลอดสาร
ในฐานะผู้แปลเราควรทำให้ข้อความแปลชัดเจนที่สุด กำกวมน้อยที่สุดค่ะ
|
13
|
Anuga, which continues
until Wednesday, has more than 6,600 companies from round the globe promoting
processed foods and beverages. — DPA
|
ในงานนี้ที่จะจัดติดต่อกันไปจนถึงวันพุธมีบริษัทกว่า
6,600 แห่งทั่วโลกนำสินค้าจำพวกอาหารผ่านกรรมวิธีและเครื่องดื่มมาจัดแสดงให้เป็นที่รู้จัก
—
สำนักข่าวดีพีเอ
|
¿
ดิฉันเลือกที่จะไม่เปลี่ยนลำดับของข้อความเหมือนที่อธิบายไว้ในย่อหน้าที่
6 เนื่องจากสามารถแปลได้ข้อความที่ชัดเจนดีอยู่แล้ว
|
No comments:
Post a Comment